Lato, wakacje i upały nieodłącznie kojarzą nam się z koniecznością schłodzenia organizmu. Pierwszym skojarzeniem, jakie przychodzi na myśl, może być basen. Tymczasem w basenie również może się zrobić gorąco, a to za sprawą wyjątkowe sportu, jakim jest waterpolo – piłka wodna. Skąd wzięła się ta intrygująca dyscyplina sportowa, jakie są jej zasady i gdzie można ją trenować w Polsce?
Piłka wodna, waterpolo – historia dyscypliny
Początku historii zainteresowania piłką wodną należy doszukiwać się jeszcze w epoce wiktoriańskiej Anglii. Rozwój tej dyscypliny wiąże się z postępującą rewolucją przemysłową i zamiłowaniem do sportu, jakie zrodziło się w drugiej połowie XIX wieku. Co ma jednak progresywna industrializacja do gier w basenie?
Okazuje się, że w epoce wiktoriańskiej na terenie Wielkiej Brytanii budowano coraz więcej łaźni, które przypominały dzisiejsze baseny. Tego typu instytucje pozwalały mieszkańcom miast na „umycie się”, a przy okazji „naukę pływania”. Rytuałom kąpielowym towarzyszyła często piłka, pojawiły się też bramki, a w rezultacie powstał „futbol w wodzie”.
Na przełomie lat 70. i 80. XIX wieku piłka wodna została po raz pierwszy oficjalnie zaprezentowana klubom pływackim w Anglii. Powstały pierwsze zbiory zasad gry, zaś w międzyczasie w Szkocji już prowadzono pierwsze rozgrywki w waterpolo. Szkocki trener pływania, William Wilson, stworzył własne zasady gry, które zaprezentował widzom w 1877 na rzece Dee.
Podczas gdy Anglicy próbowali stworzyć przejrzysty regulamin rozgrywania waterpolo w basenie, Szkoci robili to samo w rzekach. Pierwsze mistrzostwa krajowe odbyły się w 1886 roku w Szkocji oraz dwa lata później w Anglii. Po raz pierwszy te dwie reprezentacje grały przeciwko sobie w 1890 roku w Kensington, kiedy Szkoci wygrali 4:0.
Piłka wodna zaczęła zyskiwać na popularności także na Starym Kontynencie, by zadebiutować na drugiej nowożytnej olimpiadzie w 1900 roku. Brytyjska drużyna Osborne Swimming Club zdobyła wtedy złoto po zwycięstwie nad Belgią w finale 7:2.
Debiut na Igrzyskach Olimpijskich spowodował ogromny wzrost zainteresowania waterpolo na całym świecie. Przyczyniło się do tego także utworzenie Światowej Federacji Pływackiej w 1908 roku. Do roku 1911 ustanowiono wspólne i jednolite zasady, według których piłka wodna była rozgrywana we wszystkich krajach.
Waterpolo jest dziś popularną dyscypliną, którą chętnie typują obserwatorzy gry u bukmacherów. W związku z tym, warto sprawdzić, jak obstawiać mecze piłki wodnej, by wejść w świat tego ciekawego sportu.
Zasady gry w piłkę wodną
Waterpolo to niezwykle dynamiczna gra, która wymaga od zawodników sprawności fizycznej i sporej wytrzymałości. Szybkie akcje, które dominują w rozgrywkach piłki wodnej, przekładają się na efektowną dyscyplinę sportową. Każdy mecz dzieli się na cztery kwarty, a zawodnicy posługują się pływaniem, akrobacjami i rzucaniem piłki w celu zwycięstwa.
Główną zasadą gry w waterpolo jest oczywiście trafienie do bramki przeciwnika. W tym celu drużyna złożona z siedmiu zawodników musi współpracować, podając sobie piłkę. Sześciu graczy „w polu” walczy o zdobycie przewagi i pokonanie bramkarza. Zwykle w meczach piłki wodnej pada spora liczba goli, która niejednokrotnie przewyższa nawet 20 bramek.
Najważniejsze zasady gry w piłkę wodną to:
- Obszar gry w waterpolo wynosi 30×20 metrów, a minimalna głębokość wody powinna stanowić 2 metry.
- Bramki do gry są szerokie na 3 metry i wysokie na 90 centymetrów.
- Tylko bramkarz ma prawo używać obu rąk do łapania piłki, pozostali gracze mogą łapać i rzucać wyłącznie jednorącz.
- Każda z czterech części meczu trwa osiem minut, zaś przerwy między kwartami wynoszą dwie minuty. W połowie meczu przerwa wydłużona jest do pięciu minut.
- Rozgrywanie akcji polega na płynięciu z piłką przed twarzą lub na podawaniu jednorącz do innych zawodników z drużyny.
- Zawodnicy nie mogą dotykać dna basenu, stąpać po wodzie, ani pływać pod wodą przez cały mecz.
- Drużyna może przetrzymywać piłkę maksymalnie 30 sekund bez rzutu na bramkę.
- Gol jest uznany gdy piłka całym obwodem przekroczy linię bramkową.
- Faule dzielą się na faule normalne i przewinienia główne, wyróżnia się także niesportowe zachowanie.
- Jeśli na koniec regulaminowego czasu gry będzie remis, organizowana jest seria rzutów karnych, by wyłonić zwycięzcę meczu.
Obowiązujące obecnie zasady gry w waterpolo określają nowe przepisy gry, które zostały ustalone w 2005 roku.
Piłka wodna w Polsce. Gdzie trenować waterpolo?
W Polsce waterpolo reguluje Autonomiczny Komitet Piłki Wodnej, działający przy Polskim Związku Pływackim. Powstał w 1922 roku. W obecnych granicach państwowych piłka wodna była popularna już wcześniej, gdyż grano w nią w przedwojennej Galicji. W II Rzeczypospolitej na czele polskich klubów piłki wodnej znalazły się ośrodki z Krakowa i Lwowa. Regularne turnieje odbywały się od 1923 roku, zaś w roku 1925 zadebiutowały seniorskie mistrzostwa kraju.
Do najbardziej utytułowanych klubów seniorskich w Polsce przed II wojną światową należały Jutrzenka Kraków, Makkabi Kraków, AZS Warszawa, EKS Katowice. W latach powojennych trwała dominacja Legii Warszawa, później dobrze radziła sobie także Polonia Bytom i Arkonia Szczecin. W latach 1977-1996 najczęściej triumfował Stilon Gorzów Wielkopolski, zaś od 2002 roku obserwujemy niezłomną postawę ŁSTW Łódź.
Obecnie na terenie Polski funkcjonuje kilkanaście klubów piłki wodnej, w tym także drużyny utworzone przy AZS-ach. Kluby waterpolo często organizują dni otwarte i różnego rodzaju pokazy. Podczas tego typu imprez można poznać bliżej zasady funkcjonowania piłki wodnej w Polsce.
Aby trenować piłkę wodną w kraju, najlepiej zgłosić się bezpośrednio do najbliższego klubu waterpolo. Absolwenci szkół średnich mogą szukać sekcji piłki wodnej w ramach ofert Akademii Wychowania Fizycznego. Akademickie Związki Sportowe są dziś niezwykle aktywne w sferze krajowego waterpolo.